Ik ben mijn eigen coach

“Jij spoort echt niet! En dan ook nog zeggen dat IK het fout gedaan heb! Wat ben jij een idioot!”

‘Ik zit al weken mijn stinkende best te doen maar daar hoor je hem natuurlijk helemaal nooiiiit over! En als er dan iets mis gaat, springt hij plotseling tegen mij uit zijn vel. Ik vind hem echt zo’n loser!

Hmmm…wat is hier aan de hand? Dit voelt helemaal niet goed. Even zien of het lukt om er van wat meer afstand naar de kijken. Oké, dus ik ben hem aan het Aanklagen. En ik vind mezelf een Slachtoffer van zijn stomme gedrag.

Grrr.. dat betekent dat ik in de dramadriehoek zit.

Ik misken mijn eigen invloed… Het voelt als zijn schuld maar ik heb wel een probleem. Ik ben immers flink van de kaart! Wat voel ik dan precies? Welke van de vier basisemoties: bang, boos, blij en bedroefd? Ik ben vooral super boos! Wat weet ik over boos? Boos gaat over het heden. Over iets dat mij nu belemmert. Nou, dat klopt wel! Hij belemmert mij! En dit probleem belemmert mij ook. Ik heb hier helemaal geen zin in. Ik wil door! Maar gevoelens zijn wel belangrijke alarmbellen…

We kunnen blijven schelden op elkaar. Maar met die dramadriehoek lossen we op de langere termijn niets op. Ik kan me ook terugtrekken. Kijken of de boosheid dan zakt. Maar hoe gaan wij daarna verder? Gevoelens zijn signalen dat mensen iets nodig hebben. Anders kunnen zij niet goed functioneren. Wat heb ik dan nodig? Welke van mijn drie psychologische hongers (erkenning, zekerheid/structuur en stimulering) is/zijn niet in balans? Nou, dat is niet zo moeilijk! Ik voel me niet gehoord en er is chaos. Dus ik heb meer erkenning nodig! En ik wil weten waar ik aan toe ben (zekerheid/structuur)! Oké… laat ik maar verantwoordelijk nemen voor mijn behoeften. Anders kan ik niet goed door. Hoe pak ik dit aan? Wat zijn mijn opties? Ik moet zicht krijgen op alle feiten. Dus ook op mijn eigen aandeel. Wat is hier precies aan de hand? Idealiter doen we dat samen… Dat is een Volwassen gesprek.

Ik kan dat gesprek wel aangaan maar het voelt heel spannend! Wat als hij mij nog steeds niet serieus neemt? Ik ben bang. Wat weet ik over bang? Het gaat over de toekomst. Over wat er mis zou kunnen gaan. Wat is dan het ergste wat kan gebeuren? En waarom zou ik dat niet kunnen verdragen? Ik ben toch een volwassen persoon? 

Wat heb ik nodig om zo’n gesprek goed in te gaan?
– Het besef dat ik (mede-) verantwoordelijk ben. Voor het probleem en voor de oplossing.
– Ik heb ook het vertrouwen nodig dat dit echt kan lukken.
– En ik heb kennis nodig, over effectief contact. Ik ben oké en jij bent oké (++).
– Ik ga uit van goede intenties van ons beiden. Het is voor iedereen fijn als dit wordt opgelost. 
– En ik heb wat steun nodig (positief Voedende Ouder). Steun van iemand bij wie ik me op mijn gemak voel. Misschien kan ik dan ook even oefenen. Dan kan ik ervaren hoe het voelt om dit hardop uit te spreken. We leren immers het meest van zelf DOEN. 

Mijn plan is als volgt: ik zoek contact met hem op basis van ++. Ik vertel waar ik behoefte aan heb. Niet verwijtend, niet als een Slachtoffer. Geen dramadriehoek. Vervolgens geef ik hem de ruimte om te reageren. Daarna vraag ik hem wat hij nodig heeft. Ik probeer me ook even te verplaatsen in zijn positie. Vervolgens reageer ik op zijn woorden. Misschien is het nodig om dat rondje nogmaals te doen. En ik hou in gedachten: bij onderhandelingen gaat het om geven en nemen. Zo werken we samen naar een oplossing. En we maken duidelijke afspraken. Om de kans op gedoe in de toekomst te verkleinen.

En als dat (nog) niet lukt? Dan kan ik ook een paar stapjes terugdoen. Zonder uit contact te gaan. Even over minder spannende dingen praten. Maar over koetjes en kalfjes. Misschien een klein grapje? Zodat de spanning zakt en het vertrouwen (weer) kan groeien. En van daaruit verder opbouwen… En in het slechtste geval, als het definitief niet lukt om tot effectieve communicatie te komen, resten je drie opties:
a. Aanpassen
b. Accepteren
c. Afscheid nemen

In deze blog heb ik beschreven hoe ik mezelf zou kunnen coachen bij het omgaan met gedoe. Wat je in de blog niet ziet, zijn de TA-modellen die ik daarbij voor ogen heb en die gezamenlijk met andere TA-concepten een psychologische landkaart vormen in mijn hoofd. Via dit linkje kan je enkele modellen erbij zien.